Je\u015bli jecha\u0142e\u015b do S\u00e1rv\u00e1r z Szombathely drog\u0105 nr 86, na pewno widzia\u0142e\u015b w oddali turbiny wiatrowe. Znale\u017a\u0107 je mo\u017cna na granicy Ikerv\u00e1r. Ale w tej miejscowo\u015bci wykorzystywana jest nie tylko energia wiatrowa. Przep\u0142ywa tu rzeka Raba, wi\u0119c energia czerpana jest r\u00f3wnie\u017c z si\u0142y wody. Poza tym tutejsza elektrownia wodna by\u0142a pierwsz\u0105 elektrowni\u0105 na W\u0119grzech. Dzia\u0142a r\u00f3wnie\u017c, jako muzeum, wi\u0119c warto wybra\u0107 si\u0119 tutaj z S\u00e1rv\u00e1r. Odleg\u0142o\u015b\u0107 wynosi zaledwie 7,5 km. Ale to nie to jedyny pow\u00f3d, by wybra\u0107 Ikerv\u00e1r za cel podr\u00f3\u017cy. Mieszka\u0142 tu hrabia Lajos Batthy\u00e1ny, pierwszy odpowiedzialny premier W\u0119gier, o czym \u015bwiadcz\u0105 liczne zabytki. Jednak wi\u0119kszo\u015b\u0107 ludzi udaje si\u0119 do miejscowo\u015bci w pobli\u017cu S\u00e1rv\u00e1r z powodu elektrowni. O tym mo\u017cesz si\u0119 wi\u0119cej dowiedzie\u0107 poni\u017cej.<\/p>\n\n\n\n
Wioska Ikerv\u00e1r jest jedn\u0105 z najstarszych osad w wojew\u00f3dztwie Vas, \u201estaro\u017cytnym gniazdem rodziny Batthy\u00e1ny\u201d, gdzie mieszka\u0142 hrabia Lajos Batthy\u00e1ny, pierwszy odpowiedzialny premier W\u0119gier. Klejnotem Ikerv\u00e1r jest pos\u0105g hrabiego Lajosa Batthy\u00e1ny’ego – dzie\u0142o Bory Jen\u0151 – wzniesiony z darowizn ludno\u015bci Ikerv\u00e1r. Wie\u015b szczyci si\u0119 bogat\u0105 przesz\u0142o\u015bci\u0105 historyczn\u0105: o jej istnieniu w okresie awarskim \u015bwiadcz\u0105 wykopaliska. W 1988 r. odkryto cmentarz z 160 grobami z okresu za\u0142o\u017cenia pa\u0144stwa w\u0119gierskiego.<\/p>\n\n\n\n
Ko\u015bci\u00f3\u0142 wioski zosta\u0142 zbudowany w XVIII wieku, ale sanktuarium pochodzi z XV wieku. 13 czerwca 1848 r. \u017cona Lajosa Batthy\u00e1ny’ego, hrabina Ant\u00f3nia Zichy, zainaugurowa\u0142a w Ikerv\u00e1r flag\u0119 Gwardii Narodowej wojew\u00f3dztwa Vasv\u00e1r.<\/p>\n\n\n\n
W 1896 r. rozpocz\u0119to budow\u0119 pierwszej w kraju elektrowni wodnej w Ikerv\u00e1r, kt\u00f3ra produkuje energi\u0119 elektryczn\u0105 od 1900 r. do dzi\u015b. Projektantem elektrowni by\u0142 astronom i in\u017cynier Gothard Jen\u0151. Ciekawostk\u0105 jest to, \u017ce Ikerv\u00e1r by\u0142 pierwsz\u0105 zelektryzowan\u0105 wsi\u0105 na W\u0119grzech, przynajmniej o 50 lat wyprzedzaj\u0105c epok\u0119 elektryczno\u015bci.<\/p>\n\n\n\n
Zapora zosta\u0142a zbudowana na rzece Rabie, sze\u015b\u0107 kilometr\u00f3w przed elektrowni\u0105, stamt\u0105d spi\u0119trzona woda dociera do elektrowni przez kana\u0142y. W maszynowni elektrowni zainteresowani mog\u0105 jeszcze dzi\u015b zobaczy\u0107 jedn\u0105 z oryginalnych turbin.<\/p>\n\n\n\n
Na pocz\u0105tku XVIII wieku w posiad\u0142o\u015bci Batthy\u00e1ny’ego po\u0142o\u017conej na obrze\u017cach wsi dzia\u0142a\u0142 m\u0142yn wodny stoj\u0105cy w kierunku sp\u0142ywu wody rzeki Raby. Tama z ko\u0142em \u0142opatkowym by\u0142a nieustannie podmywana przez wiosenne powodzie, ale w XIX wieku zosta\u0142a zmodernizowana przez w\u0142oskich in\u017cynier\u00f3w. Za ich sugesti\u0105 rodzina Batthy\u00e1ny wykorzystywa\u0105a r\u00f3wnie\u017c du\u017ce ilo\u015bci wody Raby.<\/p>\n\n\n\n
W 1895 roku, pod przewodnictwem hrabiego Ferenca Batthy\u00e1ny’ego, powsta\u0142a Vasv\u00e1rmegyei Elektromos M\u0171vek R\u00e9szv\u00e9nyt\u00e1rsas\u00e1g (Zak\u0142ady Elektryczne Wojew\u00f3dztwa Vasv\u00e1r Sp\u00f3\u0142ka Akcyjna). Czytaj\u0105c wpis w oryginalnym dzienniku budowy, wystawionym w muzeum, widzimy, \u017ce prace rozpocz\u0119\u0142y si\u0119 we wrze\u015bniu roku za\u0142o\u017cenia. Tutaj mo\u017cna zobaczy\u0107 r\u00f3wnie\u017c oryginalne pozwolenie wodnoprawne.<\/p>\n\n\n\n
Hrabiowie sprowadzili pr\u0105dnice i turbiny ze Szwajcarii \u2013 zupe\u0142nie do pocz\u0105tku XX wieku pracowa\u0142a z tymi urz\u0105dzeniami elektrownia w Ikerv\u00e1r. Dzi\u0119ki istnieniu tej elektrowni \u00f3wczesne miasta S\u00e1rv\u00e1r i Szombathely mia\u0142y o\u015bwietlenie uliczne, a elektrownia dostarcza\u0142a r\u00f3wnie\u017c energi\u0119 elektryczn\u0105 dla otwartej w 1900 r. kolei miejskiej w Sopron i do okolicznych zak\u0142ad\u00f3w przemys\u0142owych. Szczeg\u00f3ln\u0105 histori\u0119 przemys\u0142u Ikerv\u00e1r mo\u017cna zobaczy\u0107 w muzeum elektrowni, gdzie w sali na pi\u0119trze znajduj\u0105 si\u0119 tablice fotograficzne, przedstawiaj\u0105ce histori\u0119 jej powstania, dzia\u0142anie starych m\u0142yn\u00f3w wodnych, ma\u0142e zak\u0142ady wodoci\u0105gowe w okolicy, prace zwi\u0105zane z gospodark\u0119 wodn\u0105 i z ochron\u0105 przeciwpowodziow\u0105. Tablice pokazuj\u0105 r\u00f3wnie\u017c zielon\u0105 energi\u0119, np. wykorzystanie energii s\u0142onecznej, eksploatacj\u0119 turbiny wiatrowej oraz wykorzystanie innych rodzaj\u00f3w energii.<\/p>\n\n\n\n
W sali wystawowej pokazano og\u00f3lne wykorzystanie energii wodnej od staro\u017cytno\u015bci do wsp\u00f3\u0142czesno\u015bci, ale mo\u017cna te\u017c zobaczy\u0107 dzia\u0142aj\u0105cy model m\u0142yna okr\u0119towego i pozosta\u0142o\u015bci dawnego wyposa\u017cenia m\u0142yna wodnego. Kontynuuj\u0105c zwiedzanie mo\u017cemy \u015bledzi\u0107 powstanie i rozw\u00f3j Elektrowni Wodnej w Ikerv\u00e1r. St\u00f3\u0142 terenowy ilustruje przestrzenne po\u0142o\u017cenie obiekt\u00f3w elektrowni, po\u0142\u0105czenie kana\u0142u wody u\u017cytkowej i rzeki Raby. Trzecia cz\u0119\u015b\u0107 przedstawia przyrod\u0119 \u015brodowiska Raby i wod\u0119, jako jeden z wa\u017cnych element\u00f3w \u017cycia od prehistorii do wsp\u00f3\u0142czesno\u015bci.<\/p>\n\n\n\n
Elektrownia i muzeum s\u0105 oddalone od S\u00e1rv\u00e1r o 7 km. Drog\u0119 dojazdow\u0105 wskazuje drogowskaz na drodze mi\u0119dzy Ikerv\u00e1r i S\u00f3tony.<\/p>\n\n\n\n
Muzeum mo\u017cna zwiedza\u0107 po wcze\u015bniejszym zg\u0142oszeniu telefonicznym i po wcze\u015bniejszym um\u00f3wieniu terminu!<\/p>\n\n\n\n
Godziny otwarcia: od poniedzia\u0142ku do pi\u0105tku mi\u0119dzy godzinami 07:00 \u2013 11:30\/ 12:30 \u2013 15:30<\/p>\n\n\n\n
Zg\u0142oszenie (zar\u00f3wno dla indywidualnych zwiedzaj\u0105cych i grupowych):<\/p>\n\n\n\n
pod numerem telefonu: +36 95 568 711<\/p>\n\n\n\n
Co warto zobaczy\u0107:<\/em><\/p>\n\n\n\n <\/p>\n\n\n\n <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" O bogatej przesz\u0142o\u015bci historycznej miejscowo\u015bci Ikerv\u00e1r, le\u017c\u0105cej w dolinie rzeki R\u00e1ba,\u00a0\u015bwiadcz\u0105 rzymskie pozosta\u0142o\u015bci wyrob\u00f3w garncarskich i znaleziska z 140 grob\u00f3w cmentarza z okresu za\u0142o\u017cenia pa\u0144stwa w\u0119gierskiego. Je\u015bli jecha\u0142e\u015b do S\u00e1rv\u00e1r z Szombathely drog\u0105 nr 86, na pewno widzia\u0142e\u015b w oddali turbiny wiatrowe. Znale\u017a\u0107 je mo\u017cna na granicy Ikerv\u00e1r. Ale w tej miejscowo\u015bci wykorzystywana jest nie […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"parent":12744,"menu_order":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","template":"","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":""},"class_list":["post-12948","page","type-page","status-publish","hentry"],"acf":[],"yoast_head":"\n
– zamek Batthy\u00e1ny<\/em>
– pomnik hrabiego Batthy\u00e1ny Lajosa<\/em>
– Muzeum Elektrowni Wodnej<\/em>
– Dom Kultury Batthy\u00e1ny Lajoas – Znaleziska z czas\u00f3w za\u0142o\u017cenia pa\u0144stwa w\u0119gierskiego<\/em><\/p>\n\n\n\n